Tandenknarsen (bruxisme) is een verschijnsel waarbij mensen tandenknarsen in hun slaap. Er zijn ook mensen die hun kaken ’s nachts of overdag hard en langdurig op elkaar klemmen. Beide zijn slecht voor het gebit en leiden tot slijtage. Het is daarom belangrijk om bruxisme te behandelen.
Symptomen
Men heeft vaak zelf niet door dat men met de tanden knarst. Vaak wordt dit opgemerkt door de partner of de tandarts. Zelf heeft men vaak wel last van klachten veroorzaakt door het knarsen. Veel voorkomende symptomen zijn:
- Pijnlijke, gespannen kaakspieren of andere spieren in het gezicht
- Klikkend of knakkend geluid bij het kaakgewricht
- Slijtage aan tanden en kiezen. Kiezen kunnen afvlakken.
- Gevoelige of pijnlijke tanden
- Hoofdpijn
- Ontzette kaak
Oorzaken
De oorzaak van knarsen is vaak moeilijk vast te stellen. Meestal spelen meerdere factoren een rol. Het kan bijvoorbeeld optreden als de tanden en kiezen van de onder- en bovenkaak niet goed op elkaar aansluiten. Psychische problemen hebben eveneens vaak invloed. Factoren kunnen zijn:
- Stress
- Angst
- Slaapstoornissen
- Alcoholgebruik
- Roken/tabak
- Te veel cafeïne consumeren
- Psychische stoornissen, zoals innerlijke spanning
- Bepaalde medicijnen en drugs
- Erfelijkheid
- Sommige ziektes van het centrale zenuwstelsel, zoals de ziekte van Parkinson
Behandeling en tips ter voorkoming
Het behandelen van bruxisme bestaat uit twee delen: het voorkomen van (schade door) het knarsen en het behandelen van de gevolgen van het knarsen. Bewustwording van het probleem is een belangrijke eerste stap. Men kan dan namelijk beter op gaan letten wanneer het probleem optreedt en het tegen proberen te gaan. Wanneer men overdag veel met de kaken klemt, dan is het bijvoorbeeld heel handig om reminders te maken, die eraan helpen herinneren om niet te klemmen. Daarnaast kan hulp worden ingeschakeld van de tandarts en eventueel een fysiotherapeut of psycholoog.
Het aanschaffen van een knarsgebitje is ook aan te raden. Dit voorkomt het knarsen meestal niet, maar zorgt er wel voor dat het gebit niet slijt als gevolg van het knarsen. Een van de beste bitjes zijn de guards van Dentek.
De fysiotherapeut kan met massage pijnlijke spieren behandelen en ontspanningsoefeningen geven om stress te verminderen. Een psycholoog kan helpen om een psychologische oorzaak bloot te leggen en om nieuw gedrag aan te leren. Het leren omgaan met stress en het verwerken van vervelende gebeurtenissen spelen hierbij een grote rol.
Behandeling van de gevolgen
Hoe eerder de diagnose wordt gesteld, hoe beter. Dit beperkt namelijk de schade aan het gebit. Indien er toch veel slijtage is opgetreden, dan zal de tandarts het gebit zo goed mogelijk herstellen. Meestal gebeurt dit met wit vulmateriaal en/of facings om de tanden weer een normaal uiterlijk te geven. Zo kunnen bijvoorbeeld de voortanden weer op normale lengte worden gemaakt. Het resultaat is vaak erg mooi. Indien de kaken niet goed op elkaar passen, dan kan een beugel helpen.
Lees ook: de beste 10 bitjes tegen tandenknarsen